اگر بخواهیم خیلی علمی صحبت کنیم میتوانیم با یکی از معتبرترین تعاریف بازاریابی در دنیا شروع کنیم.بازاریابی مجموعهای از فعالیتها، نهادها و فرایندهایی است که به خلق، ارتباط، تحویل و تبادل پیشنهادها مربوط میشوند. تبادلهایی که برای مشتریان، کارفرما، شرکا و در مقیاس بزرگتر، جامعه، ارزشمند هستند.
این تعریف را انجمن بازاریابی آمریکا در سال ۲۰۰۷ ارائه داده است. به نظر شما با توجه به این تعریف، تفاوت بازاریابی و تبلیغات چیست؟
بازاریابی (marketing) یک مبحث بسیار گسترده است. برای پیادهسازی این شاخه از علم، ابزارهای زیادی وجود دارد که یکی از آنها تبلیغات است.اگر باز هم به تعریف بازاریابی نگاهی بیندازیم میتوانیم بگوییم تبلیغات در واقع یکی از آن مجموعه فعالیتهایی هستند که انجمن بازاریابی به آن اشاره کرده است. شاید برایتان سوال شود پس به جز تبلیغ، چه فعالیتهای دیگری برای به ثمر رساندن بازاریابی وجود دارد؟ برای مثال میتوانیم به بازاریابی از طریق تولید محتوای آموزشی، گیمیفیکیشن، بازاریابی از طریق شبکههای اجتماعی و سئو اشاره کنیم.
اهمیت استفاده از تبلیغات در بازاریابی
درست است که تبلیغ فقط بخشی از بازاریابی را پوشش میدهد اما نمیتوان از اهمیت این بخش صرفنظر کرد. آنها نقش مهمی را در بازاریابی ایفا میکنند. درباره مزایای انواع تبلیغات در بازاریابی میتوان یک مقاله جداگانه نوشت، اما ما به مهمترین این مزایا اشاره میکنیم.
بازاریابی بدون تبلیغات مثل این است که تلاش کنید بدون خیار، ماست و خیار درست کنید. تبلیغات به قسمتهای دیگر بازاریابی کمک میکنند به چشم مخاطب بیایند.
به شما این امکان را میدهند که مخاطب خود را انتخاب کنید: هنوز هم بیلبوردها و تبلیغات تلویزیون طرفداران خودشان را دارند؛ اما خوشبختانه تکنولوژی در صنعت تبلیغات به قدری پیشرفت کرده است که بتوانید مخاطب خود را دقیقتر مشخص کنید.
کمک میکنند مشتریهای خود را بازگردانید: اینکه مشتری یک بار از شما خرید کند و دیگر به سراغ شما نیاید یک امر بدیهی در دنیای کسبوکار است. این روزها که ما با تنوع اجناس و محصولات مواجه هستیم، چنین اتفاقاتی طبیعی است. انواع تبلیغات در کسبوکار به شما کمک میکنند جایگاه خود را در ذهن مشتریهایتان حفظ کنید.
روی فروش شما تاثیر میگذارند: با تبلیغ کردن شما میتوانید محصول یا خدمات جدید خود را به دیگران معرفی کنید، شهرت برند خود را افزایش دهید و قصه برندتان را بسازید. همه این اتفاقات در کنار یکدیگر فروش شما را افزایش میدهند.
در مخاطب نیاز ایجاد میکند: آیا به آخرین ورژن آیفون نیاز مبرم دارید و زندگیتان بدون آن پیش نمیرود؟ آیا اگر طعم نوشابهی کوکاکولا را نچشید، زندگیتان به آخر میرسد؟ قطعا اینطور نیست؛ اما این کسبوکارها به خوبی بلدند در شما نیاز ایجاد کنند و شما را به جایی برسانند که بابتشان پول پرداخت کنید و در نهایت از تصمیم خود راضی باشید. شما با تبلیغات میتوانید در مخاطبتان نیاز ایجاد کنید.
انواع تبلیغات در بازاریابی
پیشتر تبلیغات به صورت نوشتههایی در روزنامهها یا عکسهایی بر دیوار منتشر میشدند؛ اما امروزه آنها را به صورتهای مختلفی در اطرافمان میبینیم. اگر بخواهیم آنها را به دو دسته بزرگ تقسیمبندی کنیم به دو دسته «آفلاین» و «آنلاین» میرسیم که هر کدام را به تفصیل توضیح میدهیم.
تبلیغات آفلاین
به آن دستهای گفته میشود که با ابزارهای بدون اینترنت انجام میشوند. دقت کنید که این تبلیغات فقط عنصر اینترنت را ندارند و ممکن است به صورت دیجیتال باشند؛ یعنی میتوان از لوازم برقی برای نمایش یا ارسال آنها استفاده کرد. در ادامه به چند نمونه و مثال در زمینه آفلاین میپردازیم.
تبلیغات بیلبوردی
بیلبوردها را در اتوبانها و خیابانهای شهرها به وفور میبینید. شاید بهترین تصویری که همهی شما از این نوع تبلیغ داشته باشید، عکسی از خیابان معروف نیویورک باشد که تعدد بیلبوردها در آن، اجازهی تمرکز روی یک مورد خاص را به شما نمیدهد.
تبلیغات رادیویی
اگر شما هم مثل چند ماهِ پیشِ نویسندهی این مطلب با خود فکر میکنید چه کسی این روزها به رادیو گوش میدهد، بد نیست یک روز محض رفع کنجکاوی هم که شده سوار تاکسیهای شهر شوید. تبلیغاتی که در رادیو پخش میشوند عمدتا به صورت ریتمیک هستند تا در یاد مخاطب بمانند. از مشکلاتشان همین است که از پنج حس انسان فقط شنوایی را درگیر میکنند. به همین خاطر تاثیرگذاری توسط آنها ممکن است به زمان و تلاش بیشتری نیاز داشته باشد.
تبلیغات تلویزیونی
تبلیغاتی که وسط برنامهی موردعلاقهتان در تلویزیون پخش میشوند، از همین نوع هستند. مزیت تلویزیون نسبت به رادیو این است که مخاطب محصولات را به چشم میبیند و همین میتواند باعث ترغیب بیشترش به خرید محصول شود. از معروفترین آگهیهای تلویزیونی که شاید هنوز هم به خاطر داشته باشید مربوط به برند گلرنگ است.
تبلیغات پیامکی
تبلیغات پیامکی این روزها رواج زیادی دارند زیرا با توجه به هزینه پایین و گستردگی ارسال، طرفداران زیادی را به خود جلب میکنند. همچنین نرخ باز کردن پیامکها بسیار بالاست. همین امر باعث افزایش تقاضای این نوع تبلیغ میشود. روزانه پیامکهای بازرگانی زیادی به دست ما میرسد؛ اما یکی از بهترین نمونههای این روش در ایران مربوط به دیجیکالا جت بود.